Παρασκευή 28 Ιουλίου 2017

Ο κολεγιόπαις της αριστείας, του μεροκάματου και της επικοινωνίας Οι θεωρητικοί της μαζικής κουλτούρας θα είχαν πολλά να πουν για το τι ακριβώς σημαίνει η χρήση του ψευδορεαλισμού και της τυποποίησης. Και πώς αυτή χαρακτηρίζει τον χρήστη









Κατέ Καζάντη

Τελικά, ποια ακριβώς αρχετυπική μορφή ήρωα θεωρεί πως προσεγγίζει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κυριάκος Μητσοτάκης, με τις θεατράλε εμφανίσεις του, αυτές όπου στήνεται, σκηνοθετείται, στήνει και σκηνοθετεί και τους πολίτες, χάριν της εικόνας του; Ο ήρωας, αλλά ο ήρωας ο λίγο πιο ίσος από τους άλλους ήρωες του κόσμου και της κοινωνίας τούτης, αυτός που κατέχει τη λύση στα παθήματά τους;
Το πράγμα - θέαμα παραπέμπει σε άλλες εποχές. Εκείνες της αφθονίας όπου οι πολιτικές δράσεις, ως παραπαίδια της κατανάλωσης, η οποία και κατείχε τη θέση της πραγματικής ζωής, ευνοούσαν τέτοιες εικαστικές, λαϊφστάιλ υπερβολές. 
Αλλά και σε άλλες, κατά πολύ χειρότερες, όταν η συσκότιση ερχόταν με σεναριακού τύπου προσεγγίσεις, όπου «χαρισματικοί» διάφοροι αυτοπροβάλλονταν ως σύμβολα αποφασιστικότητας και φρόνησης ταυτόχρονα.
Το στόρι, κι εδώ, προσφέρεται σε επεισόδια: ο Μητσοτάκης αγρότης, 
ο Μητσοτάκης οικολόγος, ο Μητσοτάκης ψαράς. Η γλώσσα του σώματος, στις δόξες της, παρουσιάζει τη χαρακτηριστική άνεση με την οποία ο κολεγιόπαις μπορεί να κατεβαίνει στο λαό και να γίνεται, με δόσεις συγκατάβασης, ένα κομμάτι από αυτόν. 
Αλλά τούτη η κάθοδος, από ό,τι φαίνεται, μπορεί να υπάρχει μοναχά μέσα από την αναπαράστασή της. Διότι εάν εν τοις πράγμασι μπορούσε να συμβεί, εάν δηλαδή ο Κ. Μητσοτάκης ήτανε όντως σπλάχνο του λαού, αλλιώς θα διάλεγαν να χτίσουν το προφίλ του οι διαφημιστές που προσλαμβάνει κι όχι να επιχειρούν να πείσουν για πράγματα αυτονόητα. 
Διότι, επίσης, όταν έχεις ανάγκη σκηνοθέτη για να συνομιλείς με τον κόσμο της εργασίας, είναι σα να τους θεωρείς πόπολο και να επιχειρείς να λουστράρεις τη σχέση σου με αυτό. Έτσι, για να σου γίνει ανεκτή, να τσιμπήσεις και τα σχετικά ψηφαλάκια.
Οι θεωρητικοί της μαζικής κουλτούρας θα είχαν πολλά να πουν για το τι ακριβώς σημαίνει η χρήση του ψευδορεαλισμού και της τυποποίησης. Και πώς αυτή χαρακτηρίζει τον χρήστη.
Σε κάθε περίπτωση, όταν μετατρέπεις σε σκηνή θεάτρου την πολιτική, απομακρύνεσαι επί της ουσίας από την αυθεντικότητά της. 
Καλοντυμένος και προσηνής, με τους απέναντι το ίδιο, πέρα μακριά από τα κοινωνικά προβλήματα, από τον πόνο και το μόχθο του εργάτη, μεταθέτεις την επίλυση του οτιδήποτε, από το εδώ και το τώρα, σε ένα φαντασιακό χωροχρόνο. 
Αλλά καμία σχέση με τη φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας όπως ορίζεται από τον Καστοριάδη, καμία σχέση με την υπέρβαση του θεσμισμένου λόγου. 
Εδώ το θεατράλε είναι βγαλμένο από τα σπλάχνα του συστήματος. 

Η έννοια του πολίτη καταργείται. 
Στην οθόνη δεν υπάρχει παρά ο μαζάνθρωπος της τηλοψίας, ο οποίος και παρακολουθεί τις αυτάρεσκες κινήσεις των δακτύλων του ομιλούντος και παρεμβαίνει μηχανιστικά. 
Η ψευδαίσθηση της συμμετοχής αποκενώνει από το νόημά της την ίδια την επικοινωνία μεταξύ των συμμετεχόντων. Εκείνο που θέλει να καταδείξει ο επικοινωνιολόγος εμπνευστής του σατιρικού δράματος –το οποίο εξάλλου διαφέρει ως είδος από την κωμωδία επειδή δεν διαθέτει στοιχεία πολιτικής– καταποντίζεται λόγω της ίδιας της αναυθεντικότητάς του.
Και αναρωτιέται κανείς: ο Κυριάκος της αριστείας και του μεροκάματου, ο Κυριάκος με το βαρύ βιογραφικό, θα έστηνε απέναντί του τους σχολάρχες, επί παραδείγματι, να τους εξηγήσει, νουνεχής γαρ, γιατί οφείλουν να δέχονται παιδιά ΑμΕΑ στα κολέγιά τους; 
Να τους μεταλαμπαδεύσει τα όνειρά του για την κοινωνία της αλληλεγγύης, την κοινωνία των ίσων ευκαιριών; Να κάνει μια κουβεντούλα, φανερή και όχι εν κρυπτώ, και με τους καναλάρχες όπου θα εξηγούν γιατί αρνούνται να πληρώνουν τις δημόσιες συχνότητες που χρησιμοποιούν και σωρεύουν υπερκέρδη προπαγάνδας; 
Ή τέτοια δεν τα βάζει το μυαλό των συμβούλων του; 
Μήπως να τους αλλάξει;


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου